Wij krijgen nog wel eens de vraag: Is elektrode lassen net zo veelzijdig als andere lasprocessen? In deze blog leest u meer over elektrode lassen en de voordelen van dit lasproces.
Elektrode lassen: Een veelzijdig lasproces
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is elektrode lassen nog steeds een veel gebruikt en veelzijdig lasproces. Wanneer mensen aan elektrode lassen denken, denken ze meestal aan het lassen van staalconstructies of pijpleiding lassen. Maar met het elektrode lassen kunnen veel verschillende soorten materialen en werkstukken worden gelast.
Het elektrode lassen is een flexibel en breed inzetbaar lasproces. Elektrode lassen gebeurt met behulp van een elektrode lasapparaat (inverter stroombron) en beklede elektroden. Deze laselektroden zijn verkrijgbaar in vele verschillende soorten en maten. De kleine diameters laselektroden kunnen worden gebruikt voor het elektrode lassen van dun materiaal en zelfs plaatwerk. Laselektroden zijn leverbaar voor verschillende materiaalsoorten, zoals staal, gietijzer, RVS en zelfs aluminium.
Wat is elektrode lassen?
Elektrode lassen – ook wel MMA lassen, BMBE lassen, SMAW lassen, stick lassen, elektrisch lassen, handlassen of booglassen met beklede elektroden genoemd – is een lasproces, dat wordt getypeerd door de grootte veelzijdigheid. Zo zijn vrijwel alle lasbare materialen, maar ook verschillende soorten constructies, te lassen met bekleden elektroden. Daarnaast is elektrode lassen één van de meest eenvoudigste lasprocessen en daarom zeer geschikt voor zowel beginners als ervaren lassers.
Bij het elektrode lassen wordt gebruikt gemaakt van een afsmeltende, beklede elektrode. De laselektrode bestaat uit een metalen kerndraad en een bekleding c.q. mantel. Voor het lassen wordt deze laselektrode (met het inklem gedeelte) in de lastang / elektroden houder bevestigd. Aan de kopse kant van de laselektroden zit de ontstekingskop. Bij elektrode lassen is sprake van een constante stroom, waarbij een elektrische boog wordt getrokken tussen de laselektrode en het werkstuk. Deze boog zorgt voor de hitte, die nodig is om de beklede elektrode en het werkstuk te laten smelten. De metalen kern van de elektrode geleidt de stroom en dient als toevoegmateriaal. De bekleding van de elektrode smelt tijdens het lassen weg. De gassen die hierbij vrijkomen fungeren als beschermgas en voorkomen dat de omgevingslucht het lasproces verstoren. De stoffen die in de bekleding zitten helpen om de boog in stand te houden en zowel de boog als het smeltbad te beschermen. De beklede elektroden kunnen ook extra elementen bevatten, die nodig zijn voor gewenste laseigenschappen of mechanische eigenschappen van de las.
De bekleding van de laselektrode vormt een zogenaamde slak, om het lasbad te beschermen. Na het afkoelen / stollen van het smeltbad wordt de slak eenvoudig verwijderd, met bijvoorbeeld een bikhamer of staalborstel.
Bij het elektrode lassen hoeft geen beschermgas gebruikt te worden, omdat dit gevormd wordt uit de bekleding van de elektrode. Omdat de lasser bij dit lasproces niet afhankelijk is van beschermgas, kan dit lasproces ook goed worden toegepast voor laswerkzaamheden buiten, in weer en wind.
Elektrode lasapparaat: Inverter stroombron
Een elektrode lasapparaat is relatief eenvoudig. De primaire functie van de stroombron is het leveren van voldoende vermogen, voor het smelten van het lasmetaal. In de laatste decennia zijn grote technologische veranderingen doorgevoerd in de stroombron. Zo zijn er mede door moderne elektronica, veel kleinere en lichtere elektrode lasapparaten leverbaar.
De moderne elektrode lasapparaten zijn in principe allemaal zogenaamde inverters. Inverter lasapparaten zijn heel geschikt voor elektrode lassen. Door de stuur elektronica beschikken deze inverter lasmachines over tal van procesfuncties. Voorbeelden zijn ‘Hot Start' (voor eenvoudig ontsteken), ‘Arc Force’ (ter voorkoming van vastvriezen van de elektrode) en nauwkeurige (pre)setting van de lasstroom voor het lassen. Al deze functies maken dat de lasser gemakkelijker kan lassen en kwalitatief beter laswerk kan leveren.
Nieuwe elektrode lasapparaten zijn dus nagenoeg allemaal op basis van inverter technologie. De oude transformatoren worden niet meer geproduceerd. Mede wegens de strengere waarde die volgens de Europese verordening gelden, voor de minimale efficiëntie van de voedingseenheden (Power-supply units) zijn de lastrafo machines niet / nauwelijks meer leverbaar.
Naast een geschikt elektrode lasapparaat zijn er nog meer benodigdheden van belang. Zo is het belangrijk dat de elektrische verbindingen tussen het elektrode lasapparaat, houder, kabel en elektrode goed contact (blijven) maken. Bij een slecht contact ontstaan spanningsverliezen en vonken en kan de houder oververhit raken. De benodigde kabelset bestaat uit de laskabel met elektroden houder en de werkstukkabel met massaklem.
Elektrode lassen: Voordelen & Nadelen
Samengevat hieronder enkele belangrijke voordelen en nadelen van het elektrode lassen op een rij.
Voordelen elektrode lassen
- Veelzijdig en krachtig lasproces: Geschikt voor het lassen van vrijwel elk materiaal. Elk type lasnaad en laspositie mogelijk.
- Elektrode lassen is een vrij eenvoudig en relatief goedkoop lasproces.
- Hoge kwaliteit lasnaad en goede mechanische eigenschappen.
- Geen beschermgas – dus ook geen gasflessen / cilinders – nodig.
- Lage kosten van zowel lasapparatuur als lastoevoegmateriaal.
- Een elektrode lasapparaat is vaak compact en lichtgewicht en daarmee zeer flexibel inzetbaar.
- Elektrode lassen is in alle posities uit te voeren.
- Ideaal voor laswerkzaamheden in de buitenlucht.
- Minder gevoelig voor verontreiniging, zoals roest, aanslag of olie.
- Geringe geluidsbelasting voor de lasser.
- Elektrode lassen is relatief eenvoudig te leren.
Nadelen elektrode lassen
- Elektrode lassen kost doorgaans meer tijd dan bijv. MIG lassen, mede omdat elektroden vervangen en slak verwijderd moet worden.
- Elektrode lassen is een vrij traag lasproces en kan niet eenvoudig geautomatiseerd worden.
- Risico op eindkraters, contactpunten en insluitsels.
- Relatief hoog stroomverbruik.
- Hoge rookontwikkeling.
- Verwijderen van slak kost extra tijd.
- Minder geschikt voor het lassen van grote stukken.
Zoals altijd hangt veel af van het kennis- en vaardigheidsniveau van de lasser. Maar in de juiste handen kan dat oude elektrode lasapparaat in de hoek van de werkplaats, veel verschillende soorten lassen doen op diverse materialen.
Bekijk ook ons online aanbod met de nieuwste generatie elektrode lasapparaten. Uiteraard bieden wij ook een uitgebreid assortiment laselektroden. Voor meer informatie over de verschillende soorten laselektroden, lees ook ons artikel: ‘Welke laselektroden moet ik gebruiken?’